2. Τα ηθικά θεμέλια της περμακουλτούρας

2. Τα ηθικά θεμέλια της περμακουλτούρας

sheep under tree

Όταν ξεκίνησε η περμακουλτούρα, δεν υπήρχε ο δημόσιος διάλογος που υπάρχει σήμερα για την ανάγκη της δεοντολογίας στη δημόσια και την ιδιωτική ζωή. Εντούτοις ο Μπιλ Μόλισον και ο Ντέιβιντ Χόλμγκρεν θεμελίωσαν τις έννοιες και τις πρακτικές της περμακουλτούρας πάνω σε αρχές ηθικής (δεοντολογίας) και σχεδιασμού.

Οι ηθικές αρχές μας καθοδηγούν ως προς την αίσθηση καθήκοντος που οφείλουμε να έχουμε, και είναι οι γενικές ηθικές αξίες ή κώδικες συμπεριφοράς βάσει των οποίων μπορούμε να εκτιμήσουμε ιδέες και στρατηγικές. Ας σκεφτούμε αυτό: ωφελούν τη γη οι επιστήμονες του εδάφους; Λαμβάνουμε υπ’ όψιν τα χημικά λιπάσματα και τα παρασιτοκτόνα. Πώς θα ήταν τα πράγματα εάν οι επιστήμονες είχαν ηθικές αξίες και όχι απλά στόχους έρευνας;

Παρακάτω είναι οι ηθικές αρχές, δηλαδή η δεοντολογία της περμακουλτούρας. Δεν είναι με σειρά προτεραιότητας· είναι εξίσου σημαντικές και οι τρεις:
• Φροντίδα για τους ανθρώπους
• Φροντίδα για τη Γη
• Αναδιανομή του πλεονάσματος βάσει των αναγκών του καθενός (σπόροι, χρήματα, γη, κλπ.)

Οι σχεδιαστικές αρχές της περμακουλτούρας έχουν πιο περιορισμένες εφαρμογές γιατί είναι περισσότερο ένα σύνολο οδηγιών. Οι αρχές αυτές καθορίζουν τα όρια της ηθικής δεοντολογίας. Είναι σχετικά εύκολο να συμφωνήσουν όλοι στη δεοντολογία, αλλά θα υπάρξουν διαφορετικές γνώμες για τις σχεδιαστικές αρχές της περμακουλτούρας, οι οποίες με την πάροδο του χρόνου θα μπορούσαν να αλλάξουν. Ο Μπιλ Μόλισον παρουσίασε μια πρώτη σειρά αρχών και έπειτα μία νέα και πρόσφατα ο Ντέιβιντ Χόλμγκρεν έχει δώσει μία άλλη σειρά. Κάποιες από τις αρχές συμπίπτουν και αλληλο-επικαλύπτονται.

Έχω ταξινομήσει τις αρχές της περμακουλτούρας με έναν διαφορετικό τρόπο εξαιτίας της όλο και πιο επιτακτικής ανάγκης να επιδιορθώσουμε και να αναπλάσουμε τα φυσικά συστήματα της Γης. Χωρίζονται σε τρεις ομάδες, που αντικατοπτρίζουν τις προτεραιότητες που θεωρώ ότι πρέπει να έχουμε όταν ξεκινάμε την αποκατάσταση των τοπίων.

Αυτές οι τρεις ομάδες είναι:
• αρχές σχεδιασμού
• αρχές στρατηγικής
• αρχές προσέγγισης (ήθους).

Αρχές σχεδιασμού
Οι αρχές σχεδιασμού βασίζονται στα σημαντικά οικολογικά θέματα όπως το νερό, την ενέργεια και το έδαφος, τα οποία είναι ουσιώδη για τη διατήρηση των διεργασιών της ζωής.

Αρχές στρατηγικής
Αυτές ελαχιστοποιούν τις αρνητικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις που έχουν προκληθεί από σφάλ-ματα σχεδιασμού, διασφαλίζουν οτι τα απαραίτητα στοιχεία των φυσικών συστημάτων προστατεύονται, και πως οι πόροι χρησιμοποιούνται καταλλήλως. Μας βοηθούν να κάνουμε όσο πιο πολλά σωστά βήματα γίνεται από την αρχή, αντί να διορθώνουμε λάθη αργότερα.

Αρχές προσέγγισης (ήθους)
Η τελική κατηγορία των αρχών διευρύνουν την αντίληψή μας στην ανάλυση, στο σχεδιασμό και στην εκτέλεση. Οι αρχές αυτές μας εφιστούν την προσοχή για την αξία των διαφορετικών στοιχείων που επηρεάζονται από τον σχεδιασμό μας. Ραφινάρουν και κάνουν το σχεδιασμό μας πιο ξεκάθαρο.

2αρχες ηθους

Απόσπασμα και εικόνες από το 2ο κεφάλαιο του βιβλίου:
«Οδηγός περμακουλτούρας (permaculture) – σχεδιασμός για την αυτάρκεια και την αυτονομία μας» 
(συγγραφέας: Rosemary Morrow, μετάφραση: Τίνα Λυμπέρη, επιμέλεια: Έλενα Γκώγκου, εκδόσεις: iwrite, 2015)

Προμηθευτείτε το βιβλίο εδώ
Επόμενες παρουσιάσεις βιβλίου
Επόμενα σεμινάρια περμακουλτούρας


Σχετικά άρθρα και πληροφορίες:
Αει…καλλιεργήσου!
Όλα τα αποσπάσματα θα τα βρείτε στην κατηγορία: Οδηγός περμακουλτούρας
Διαβάστε περισσότερα για την περμακουλτούρα εδώ ή στην κατηγορία Permaculture